سردی معده
سردی معده به حالتی گفته می‌شود که در آن حرارت طبیعی معده کاهش پیدا کرده و هضم غذا به درستی انجام نمی‌شود. این مشکل گوارشی با علائم مختلفی خود را نشان می‌دهد و عدم درمان آن می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد. در این مطلب از مجله زادمهر تصمیم به بررسی بیماری و درمان سردی معده داریم، برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه شوید.
سردی معده از چیست؟
سردی معده می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. از مهم‌ترین این دلایل می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مصرف زیاد غذاهای سرد، ترش، نفاخ، پرچرب و فرآوری شده
- سبک زندگی ناسالم مانند بی تحرکی، استرس، کم خوابی
- مصرف برخی داروهای مسکن، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد التهاب
- عفونت‌های قارچی، باکتریایی یا ویروسی
- مشکلات تیروئید
- دیابت
- مشکلات گوارشی مانند زخم معده، التهاب روده
- عوامل ارثی همچون سابقه خانوادگی مشکلات گوارشی
- ورزش سخت
- گرسنگی طولانی مدت
علائم سردی معده
افراد مبتلا به سردی معده معمولا علائم زیر را تجربه خواهند کرد:
- نفخ و باد شکم
- سوء هاضمه
- درد و ناراحتی معده
- احساس سنگینی در معده
- ترش کردن
- یبوست یا اسهال
- حالت تهوع
- کاهش اشتها
- زبان سفید و پُر از برفک
- احساس سردی در ناحیه شکم
- خستگی و بی حالی
تشخیص سردی معده از روی زبان
تشخیص بیماری‌ها از طریق مشاهده زبان، روشی دیرینه در طب سنتی است. در این روش، تغییرات ظاهری زبان مانند رنگ، پوشش و شکل، به عنوان نشانه‌ای از اختلالات داخلی بدن در نظر گرفته می‌شود. یکی از این باورها، ارتباط بین سفیدی و تورم زبان با سردی معده و کبد است. در طب سنتی، سفیدی زبان نشانه غلبه بلغم (یک ماده سرد و مرطوب در بدن) و تورم زبان نشان‌دهنده وجود رطوبت و سردی در بدن است. بر اساس این باور، این علائم می‌تواند حاکی از وجود سردی در اندام‌هایی مانند معده و کبد باشد.
سردی معده باعث چه بیماری‌هایی می‌شود؟
سردی معده چنانچه درمان نشود، می‌تواند منجر به بیماری‌های زیر گردد:
- بیماری‌های گوارشی مانند نفخ، سوء هاضمه، یبوست، اسهال، ترش کردن، سوزش سر دل
- بیماری‌های کبدی
- سنگ کیسه صفرا
- بیماری‌های مفصلی
- روماتیسم
- آرتروز
- اگزما
- پسوریازیس
- ضعف عمومی بدن
- خستگی مزمن
- کمبود انرژی
- بی‌خوابی و کابوس
- مشکلات روحی همچون افسردگی و اضطراب
سردی معده باعث سرگیجه می‌شود؟
سردی معده، می‌تواند به طور غیرمستقیم بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد. اختلال در هضم غذا و تولید گازهای اضافی، فشار را روی دستگاه گوارش افزایش داده و ممکن است به عصب واگ، عصب اصلی کنترل کننده بسیاری از عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب و فشار خون، فشار وارد کند. تحریک این عصب می‌تواند منجر به کاهش فشار خون و در نتیجه سرگیجه شود. همچنین، جذب ناکافی مواد مغذی ناشی از مشکلات گوارشی، می‌تواند بر عملکرد مغز تأثیر گذاشته و خود را به شکل سرگیجه و خستگی نشان دهد.
سردی معده باعث اسهال می‌شود؟
سردی معده که به علت اختلال در هضم و جذب مواد غذایی رخ می‌دهد، می‌تواند باعث تولید گاز و نفخ شود. این عوامل می‌توانند روده بزرگ را تحریک کرده و منجر به افزایش حرکات روده و در نتیجه اسهال شوند. همچنین، مواد غذایی هضم نشده می‌توانند تعادل باکتری‌های مفید در روده را بر هم زده و باعث رشد بیش از حد باکتری‌های مضر شوند که این امر نیز به التهاب روده و اسهال منجر می‌شود. علاوه بر این، ضعف سیستم ایمنی ناشی از سردی معده می‌تواند احتمال ابتلا به عفونت‌های روده‌ای و در نتیجه اسهال را افزایش دهد. عوامل دیگری مانند رژیم غذایی نامناسب، استرس و اختلالات هورمونی نیز می‌توانند این ارتباط را تشدید کنند.
درمان سردی معده
راهکارهای بسیاری برای درمان سردی معده وجود دارد که اکثر این راهکارها بر پایه تغییر سبک زندگی و رژیم است. در ادامه این روش‌ها را بررسی خواهیم کرد:
سردی معده از نظر طب سنتی
سردی معده، از دیدگاه طب سنتی، به وضعیتی گفته می‌شود که در آن حرارت طبیعی معده کاهش یافته و توانایی تولید اسید معده برای هضم کامل غذا کاهش می‌یابد. در پی اتفاق معده توانایی تولید اسید به میزان کافی را نداشته و مشکلات گوارشی ایجاد می‌شود. متخصصان طب سنتی بر این باورند که مهم‌ترین دلیل سردی معده، مصرف مواد غذایی سرد است.
درمان سردی معده از نظر دکتر خیراندیش
دکتر خیراندیش، متخصص طب سنتی، برای درمان سردی معده رویکردی گرم‌کننده و تقویت‌کننده معده پیشنهاد می‌کنند. بر اساس نظریه‌های طب سنتی، سردی معده ناشی از کاهش حرارت طبیعی معده است و برای درمان آن باید حرارت داخلی افزایش یابد. از همین رو، ایشان مصرف ادویه‌های گرم مانند میخک، هل و زعفران را توصیه می‌کنند.
پرهیز از مصرف مواد غذایی سرد و مرطوب مانند ماست، دوغ و جو و نوشیدن آب همراه غذا، از دیگر توصیه‌های دکتر خیراندیش برای درمان سردی معده است. جویدن کامل غذا و خوردن آهسته نیز به بهبود هضم و کاهش بار کاری معده کمک می‌کند.
درمان فوری سردی معده در خانه
همان گونه که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، سردی معده، مشکلی رایج است که اغلب به دلیل مصرف بیش از حد مواد غذایی سرد و خام، نوشیدنی‌های خنک و سبک زندگی نامناسب ایجاد می‌شود. برای تسکین سریع علائم سردی معده و بهبود عملکرد دستگاه گوارش، می‌توان از برخی روش‌های خانگی بهره برد. مصرف ادویه‌های گرم مانند فلفل سیاه، دارچین، زیره و زنجبیل به دلیل خواص گرم‌کننده و تحریک‌کننده هضم، می‌تواند به کاهش علائم سردی معده کمک کند. همچنین، کاهش مصرف مواد غذایی سرد و خام و جایگزینی آن‌ها با غذاهای گرم و پخته شده، در بهبود این وضعیت مؤثر است.
4 دمنوش برای سردی معده
استفاده از دمنوش‌های زیر می‌تواند در درمان سردی معده موثر باشد:
1. دمنوش بابونه
دمنوش بابونه یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای سردی معده است. ترکیبات موجود در بابونه به کاهش التهاب و اسپاسم عضلات معده کمک کرده و در نتیجه، احساس ناراحتی و درد را تسکین می‌دهند. برای بهره‌مندی بیشتر از خواص درمانی چای بابونه، می‌توان آن را همراه با نبات یا لیموترش میل کرد.
آب برنج قهوه‌ای برای درمان سردی معده
آب برنج قهوه‌ای، حاوی مقادیر قابل توجهی نشاسته مقاوم است که به عنوان یک پیش‌زیستیک عمل کرده و از رشد باکتری‌های مفید روده پشتیبانی می‌کند. این باکتری‌ها به بهبود هضم و کاهش التهاب کمک می‌کنند. علاوه بر این، آب برنج به دلیل طبیعت گرم خود، می‌تواند به گرم کردن معده و تسکین علائم سردی معده کمک کند.
3. نعناع
نعناع دارای خواص ضد اسپاسم و ضد نفخ قوی است و می‌تواند در درمان بیماری‌های گوارشی موثر باشد. بررسی‌های علمی نشان می‌دهد، مصرف چای نعناع یا جویدن برگ‌های تازه آن می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از سردی معده و نفخ نیز کمک کند.
4. نبات برای سردی معده
استفاده از نبات داغ یک درمان فوق‌العاده برای کاهش سردی معده است. طبع گرم نبات و خاصیت گرم‌کنندگی آن، باعث می‌شود تا به عنوان یک ماده مؤثر در افزایش حرارت درونی بدن و به ویژه ناحیه شکم عمل کند. با افزایش دما در دستگاه گوارش، عملکرد هضم بهبود یافته و بسیاری از علائم مرتبط با سردی معده مانند نفخ، دل‌پیچه و سنگینی معده کاهش می‌یابد. علاوه بر این، نبات داغ با خاصیت آرام‌بخشی خود، به کاهش اسپاسم‌های عضلانی در دستگاه گوارش کمک کرده و احساس راحتی بیشتری ایجاد می‌کند.
برای سردی معده چه قرصی بخوریم؟
قرص بلغم نیاک، فرآورده‌ای گیاهی با فرمولاسیونی برگرفته از طب سنتی است که به طور گسترده برای درمان مشکلات گوارشی ناشی از سردی و تری مزاج مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترکیبات مؤثر این قرص شامل زنیان، سیاه‌دانه و آویشن است که هر یک به نوبه خود خواص درمانی ارزشمندی دارند. زنیان و آویشن با دارا بودن ترکیباتی مانند تیمول و کارواکرول، عملکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشیده و به کاهش نفخ و تقویت معده کمک می‌کنند. همچنین، سیاه‌دانه به دلیل طبیعت گرم و خواص ضدالتهابی، در تسکین التهاب‌های دستگاه گوارش و بهبود هضم نقش مؤثری ایفا می‌کند.
عسل به عنوان یکی دیگر از ترکیبات اصلی قرص بلغم نیاک، خواص نرم‌کنندگی و التیام‌بخشی دارد که به کاهش سوزش و التهاب دستگاه گوارش کمک می‌کند. این فرآورده گیاهی به طور کلی برای درمان مشکلاتی مانند نفخ، سوء هاضمه، دل‌پیچه و سستی معده تجویز می‌شود. با این حال، لازم به ذکر است که مصرف هرگونه دارو، حتی داروهای گیاهی، باید با نظر پزشک صورت گیرد. افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که به ترکیبات این قرص حساسیت دارند، قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.
پیشنهاد مطالعه: فواید عسل برای معده
بهترین محصول زادمهر برای سردی معده
در زادمهر محصولات فراوانی زیر نظر متخصصان طب سنتی تهیه و عرضه می‌شود، به همین دلیل نیز بیشتر برای اهداف درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. عسل زادمهر یک عسل ارگانیک و خوش طعم است که اصالت و کیفیت آن طی بررسی‌های علمی مشخص شده است. به همین دلیل از این محصول برای درمان مشکلات گوارشی و سردی معده می‌توان استفاده کرد. با این حال توصیه می‌شود از مشاوره متخصصان طب سنتی همکار با ما استفاده کرده تا یک رویکرد درمانی اختصاصی برای شما در نظر گرفته شود.
لینک منابع علمی:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9585569/
