عسل تلخ یکی از بهترین عسل‌ها در طب سنتی است که برخلاف عسل‌های رایج طعم شیرینی ندارد. تلخی این عسل را می‌توانیم به خواص درمانی فراوان آن نسبت دهیم. در این مطلب از مجله زادمهر تصمیم داریم در رابطه با عسل‌های تلخ و خواص آن‌ها صحبت کنیم. بنابراین اگر دوست دارید در این مورد اطلاعات بیشتری کسب کنید، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
عسل تلخ چیست؟
عسل تلخ، نوعی عسل خاص با طعم متمایز و خواص درمانی منحصر به فرد است که از شهد گیاهان ویژه در مناطق جغرافیایی خاص به دست می‌آید. این عسل، به دلیل ترکیبات فعال زیستی موجود در آن، از جمله آلکالوئیدها و ترکیبات فنولی، ارزش غذایی و دارویی بالایی دارد. طعم تلخ عسل تلخ، نه تنها نشان‌دهنده کیفیت و اصالت آن است، بلکه به دلیل همین ترکیبات، خواص درمانی متعددی برای بدن دارد.
متخصصان طب سنتی با توجه به خواص عسل، عسل‌های تلخ را یکی از مغذی‌‌ترین عسل‌های موجود در بازار برای درمان و بهبود بیماری‌های مختلف و تقویت اختلالات سیستم ایمنی می‌دانند.
علت تلخ بودن این عسل چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود یک عسل طعمی تلخ به خود گیرد، از مهم‌ترین این دلایل می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ترکیبات گیاهی
یکی از اصلی‌ترین عوامل تعیین‌کننده طعم عسل، شهد گیاهانی است که زنبورها از آن‌ها تغذیه می‌کنند. برخی گیاهان، به‌ویژه گونه‌های دارویی و درختان مناطق کوهستانی، ترکیبات ثانویه خاصی تولید می‌کنند که به شهد آن‌ها طعم تلخی می‌بخشد. این ترکیبات که اغلب شامل آلکالوئیدها، فنول‌ها و تانن‌ها هستند، نقش‌های حیاتی در دفاع گیاه در برابر آفات و بیماری‌ها ایفا خواهند کرد. هنگامی که زنبورها از این شهد تغذیه می‌کنند، این ترکیبات وارد عسل می‌شوند و طعم تلخ مشخصی به آن می‌بخشند.
عسل‌هایی که از شهد گیاهان خاصی مانند بلوط، شاه‌بلوط و برخی گونه‌های گل‌های وحشی تولید می‌شوند، به‌طور معمول طعم تلخ‌تری دارند.
لازم به ذکر است که تنوع گیاهی منطقه و شرایط آب و هوایی نیز می‌توانند بر ترکیبات شهد و در نتیجه، طعم عسل تأثیر بگذارند. عسل‌های تولید شده در مناطق کوهستانی و جنگلی، دارای تنوع گیاهی بالایی هستند. بنابراین اغلب طعم‌های پیچیده‌تر و گاهی تلخ‌تری دارند. این موضوع می‌تواند بر قیمت عسل تاثیر گذاشته و آن را افزایش دهد.
زمان برداشت
زنبورها با جمع‌آوری شهد و انتقال آن به کندو، فرآیندهای پیچیده‌ای را برای تبدیل آن به عسل انجام می‌دهند. این فرآیندها شامل کاهش رطوبت، افزودن آنزیم‌ها و تجزیه قندهای پیچیده به قندهای ساده است. هنگامی که عسل به طور کامل رسیده می‌شود، غلظت قندهای ساده افزایش می‌یابد و طعم آن شیرین‌تر و ملایم‌تر می‌شود. به همین دلیل گفته می‌شود عسلی که در مراحل اولیه تولید و قبل از تکمیل فرآیندهای طبیعی توسط زنبورها برداشت می‌شود، ممکن است تلخی بیشتری داشته باشد. در این مرحله، هنوز برخی از ترکیبات گیاهی به طور کامل تجزیه نشده‌اند و غلظت آن‌ها در عسل بالاتر است.
عوامل محیطی
عوامل محیطی، مجموعه‌ای پیچیده از شرایط طبیعی هستند که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر طعم عسل، به ویژه عسل تلخ، تأثیر می‌گذارند. در این میان، آب و هوا، نوع خاک و پوشش گیاهی، سه عامل کلیدی به شمار می‌روند. آب و هوا، با تأثیر بر میزان رطوبت، دما و نور خورشید، شرایط رشد گیاهان و تولید شهد را تعیین می‌کند. گیاهانی که در مناطق خشک و گرم رشد می‌کنند، به منظور محافظت از خود در برابر شرایط سخت، ممکن است ترکیبات تلخ‌تری تولید کنند. نوع خاک نیز با تأمین مواد معدنی و عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان، بر ترکیبات شهد و طعم عسل اثر می‌گذارد. خاک‌های غنی از مواد معدنی، می‌توانند به تولید عسل‌هایی با طعم‌های پیچیده و متنوع کمک کنند. پوشش گیاهی منطقه، با تنوع گونه‌های گیاهی و میزان فراوانی آن‌ها، منبع اصلی شهد برای زنبورها را تشکیل می‌دهد.
ترکیبات شیمیایی
وجود برخی ترکیبات شیمیایی طبیعی در عسل از دیگر دلایل تلخی بعضی عسل‌ها است. متانن‌ها و ساپونین‌ها، دو نمونه از این ترکیبات هستند. تانن‌ها در بسیاری از گیاهان یافت شده و طعم گس و تلخی به عسل می‌بخشند. ساپونین‌ها بیشتر مختص گیاهان دارویی هستند. به همین دلیل گفته می‌شود طعم تلخشان به دلیل خواص فراوانشان است.
خواص منحصر به فرد
عسل تلخ دارای یک سری خواص منحصر به فرد است که موجب تمایز آن نسبت به دیگر عسل‌های بازار می‌شود. از مهم‌ترین این خواص می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- فعالیت آنتی‌اکسیدانی گسترده
- مقابله با رادیکال‌های آزاد و محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو
- کاهش التهاب در بدن و تسکین علائم بیماری‌های التهابی
- مهار رشد و تکثیر باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها
- افزایش مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری‌زا
- بهبود هضم، کاهش التهاب روده و تسکین علائم سوء هاضمه
- کاهش درد و التهاب در مفاصل و عضلات
کاربردهای طب سنتی
از عسل تلخ در طب سنتی جهت افزایش سیستم ایمنی و کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود. این عسل همچنین می‌تواند قوای جنسی و عمومی را تقویت کرده، علائم سرماخوردگی را بهبود بخشیده و موجب ترشح بیشتر هورمون‌های شادی در بدن شود.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد مصرف این عسل با درمان کم خونی، بهبود زخم، سلامت قلب و همچنین زیبایی و جوانی بیشتر پوست و مو در ارتباط است.
طرز مصرف و دوز مناسب
مصرف عسل تلخ نیز مانند دیگر انواع عسل باید در حد اعتدال باشد. چرا که زیاده‌روی در مصرف عسل می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد. این مدل عسل را به صورت مستقیم و با اضافه کردن به غذا و نوشیدنی می‌توان مصرف کرد. دوز مناسب مصرف بسته به هدف درمانی و همچنین وضعیت سلامتی متفاوت است. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از مصرف حتما با متخصصان طب سنتی مشورت کنید.
نتیجه‌گیری
در این مطلب به بررسی عسل تلخ پرداختیم و گفتیم که چه خواص درمانی دارد. برای اطمینان از خواص عسل، ضروری است محصولی را برای خرید انتخاب کنید که اصل و طبیعی باشد. آن دسته از افرادی که به دنبال عسل‌های با کیفیت با تضمین اصالت در بازار هستند، می‌توانند مجموعه زادمهر را برای خرید انتخاب کنند.
