عسل تولید شده توسط انواع زنبور عسل از نظر کیفیت متفاوت است. در واقع میتوان گفت محیط زندگی زنبور، تغذیه و همچنین ویژگیهای آن بر کیفیت عسل تولید شده تاثیر دارد.
در این مطلب از مجله زادمهر تصمیم داریم به بررسی انواع زنبور عسل پرداخته و اطلاعاتی را در این باره بیان کنیم.
انواع زنبور عسل
زنبورهای عسل را بر اساس فاکتورهای مختلفی تقسیمبندی میکنند. از مهمترین فاکتورها برای تقسیمبندی انواع زنبور عسل میتوانیم به نژاد، اندازه، محل زندگی و… اشاره کنیم.
انواع زنبورهای عسل وحشی
زنبورهای عسلی که توانایی ادامه رشد در طبیعت و خارج از چرخه پرورش سنتی و صنعتی را دارند، زنبور عسل وحشی نامیده میشوند. از مهمترین این زنبورها میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
زنبور عسل معمولی (Apis mellifera)
زنبور عسل معمولی، که با نام زنبور اروپایی نیز شناخته میشود، یکی از مشهورترین و پرکاربردترین گونههای زنبور عسل در جهان است. این حشرات بومی اروپا و روسیه هستند و به دلیل مقاومت بالا در برابر سرما و جثه نسبتاً بزرگ، به خوبی با شرایط آب و هوایی مختلف سازگار شدهاند. زنبور عسل معمولی به عنوان بهترین گزینه برای پرورش و تولید عسل در نظر گرفته میشود، زیرا بیشترین میزان سازگاری را برای این منظور از خود نشان میدهد. عسلهای تولید شده توسط این زنبور کیفیتی بسیار بالا دارند.

زنبور عسل سیاه (Apis mellifera mellifera)
زنبور عسل سیاه، همانطور که از نامش پیداست، دارای جثهای درشت و بدنی به رنگ سیاه است. این نژاد بیشتر در جنوب اروپا یافت میشود، اما امروزه در بسیاری از مناطق دیگر این قاره نیز پرورش داده میشود. زنبور عسل سیاه به دلیل مقاومت بالا در برابر سرما و توانایی تولید عسل در شرایط سخت، از دیرباز مورد توجه زنبورداران بوده است. با این حال، این نژاد دارای معایبی نیز هست. میزان تغذیه مورد نیاز آن بالا بوده و در برابر بیماریها حساستر است. همچنین، رشد کلنیهای آن در فصل بهار کندتر از سایر نژادها است.
زنبور عسل طلایی (Apis mellifera Ligustica)
زنبور عسل طلایی که به زنبور عسل ایتالیایی نیز شهرت دارد، یکی از انواع زنبور عسل بوده که بومی کشور ایتالیا است. این زنبور دارای رنگ بدن زرد مایل به طلایی بوده و از نظر جثه از زنبور عسل سیاه کوچکتر است. زنبور عسل طلایی به دلیل داشتن زبان بلند، قادر به جمعآوری شهد از گلهای بیشتری است. این ویژگی باعث میشود که این نژاد در تولید عسل بسیار کارآمد باشد. علاوه بر این، زنبورهای طلایی در فصل بهار به سرعت رشد میکنند و کلنیهای پرجمعیتی را تشکیل میدهند. با این حال، این نژاد در برابر برخی از بیماریها و آفات حساس است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
پیشنهاد مطالعه: تشخیص عسل اصل
زنبور عسل ایرانی (Apis mellifera meda persica)
زنبور عسل ایرانی که به زنبور پرسیکا نیز معروف است، بومی ایران بوده و به دلیل نیشزنی بالا شناخته میشود. این زنبور دارای سه حلقه سیاه رنگ بر روی بدن خود است و بره موم زیادی تولید میکند. میزان تغذیه زمستانه زنبور عسل ایرانی کمتر از سایر نژادها است. این زنبور نیز میتواند عسلهای خوب و با کیفیتی بسازد.
زنبور عسل قفقازی (Apis mellifera caucasica)
زنبور عسل قفقازی از مهمترین زنبورهای عسل کوهستانهای قفقاز محسوب میشود. این زنبور دارای خرطوم بسیار بلندی است که به آن امکان میدهد تا از گلهای عمیقتر نیز شهد جمعآوری کند. این ویژگی باعث میشود که زنبورهای قفقازی نیاز کمتری به دور شدن از کندو برای جمعآوری غذا داشته باشند.
لازم به ذکر است که برخی از زنبورهای قفقازی، جزو زنبورهای بی عسل محسوب میشوند.
زنبور عسل کارنیولان (Apis mellifera carnica)
زنبور عسل کارنیولان نیاز کمتری به تغذیه زمستانی دارد و به خوبی با شرایط آب و هوایی مختلف سازگار میشود. این زنبورها در برابر بیماریها مقاوم بوده و کمتر نیش میزنند. همچنین، میزان تولید مثل آنها در فصل بهار بسیار بالا است که این امر به افزایش سریع جمعیت کلنی کمک میکند. به طور کلی، زنبور عسل کارنیولان به عنوان یکی از بهترین نژادها برای تولید عسل شناخته میشود.
رنگ انواع عسل تاثیر گرفته از زنبور
رنگ عسل، پدیدهای پیچیده و جذاب، تحت تأثیر عوامل متعددی شکل میگیرد که درک آنها برای شناخت و ارزشگذاری این محصول طبیعی ضروری است. در حالی که تصور رایج بر این است که رنگ عسل مستقیماً از زنبورها نشأت میگیرد، واقعیت آن است که این رنگ بیشتر از هر چیز دیگری وابسته به منبع شهد و گیاهانی است که زنبور از آنها تغذیه کرده است. گیاهان مختلف، شهد با رنگهای متفاوتی تولید میکنند و این تفاوت در رنگ شهد، به طور مستقیم بر رنگ عسل حاصله تأثیر میگذارد. به عنوان مثال، شهد گل اقاقیا عسلی روشن و شفاف تولید میکند، در حالی که شهد گل آویشن منجر به تولید عسلی تیره و کهربایی رنگ میشود. علاوه بر منبع شهد، عوامل دیگری مانند مواد معدنی و ترکیبات موجود در شهد، فصل برداشت، نژاد زنبور و نحوه فرآوری و نگهداری نیز میتوانند بر رنگ عسل تأثیرگذار باشند. نژاد زنبور، اگرچه نمیتواند مستقیماً رنگ عسل را تغییر دهد، اما میتواند بر میزان و نوع شهد جمعآوری شده تأثیر بگذارد که در نتیجه بر رنگ عسل مؤثر است.

زنبور عسل ایرانی به دلیل تغذیه از گیاهان متفاوت، عسلی با رنگهای مختلف تولید میکند. انواع عسل ساخته شده توسط زنبور کارنیولان به دلیل سازگاری زنبور با شرایط مختلف روشن و شفاف است. زنبورهای سیاه بیشتر از گیاهان وحشی و درختان برای جمعآوری شهد استفاده میکنند، به همین دلیل عسلهای تولیدی معمولا رنگ تیرهای دارند.
بهترین نژاد زنبور عسل
زنبور عسل ایتالیایی، که خاستگاه آن کشور ایتالیا است، به دلیل سازگاری بالا با شرایط آب و هوایی گوناگون، در بسیاری از مناطق جهان پرورش داده میشود. این نژاد به طور ویژه در مناطقی با آب و هوای معتدل و گرمسیری عملکرد بسیار خوبی دارد. به همین دلیل به عنوان بهترین نژاد زنبور عسل شناخته میشود.
زنبورهای ایتالیایی به دلیل خلق و خوی آرام و مطیع خود، برای زنبورداران مبتدی و حرفهای انتخاب مناسبی هستند. این ویژگی باعث میشود که کار با آنها آسانتر و کمخطرتر باشد.
نتیجهگیری
در این مطلب به معرفی انواع زنبور عسل پرداخته و اطلاعاتی را در این باره بیان کردیم. اگر به دنبال عسلهای خوب و با کیفیتی هستید که اصالتشان تضمین شده باشد، عسل زادمهر گزینه ایدهآلی برای شما است و میتوانید قیمت عسل اصل را در بخش محصولات ما یا در لیست زیر مشاهده بفرمایید و آنها را تهیه نمایید.